ผักขึ้นฉ่ายกับโรคความดันโลหิตสูง

       ผักขึ้นฉ่าย มีชื่อพื้นบ้านว่า คึ่นไฉ่ ผักข้าวปืน ผักปืน ผักบืม ผักชีผรั่ง เป็นพืชพื้นเมืองของชาวยุโรป อยู่ในวงศ์เดียวกับผักชี ยี่หร่า คือจัดเป็นพืชล้มลุก ที่มีลำต้นกลวงกลม ใบเป็นใบรวมประกอบด้วยใบย่อย 2-3 คู่ ขอบใบหยักเป็นแฉกลึก ปลูกได้ในดินแทบทุกชนิด ชอบความชื้นสูงและอากาศเย็น มีกลิ่นหอมฉุน จึงนิยมนำมาใช้เป็นเครื่องเทศในการปรุงอาหาร ใช้แต่งกลิ่นเครื่องสำอาง แต่งกลิ่นอาหาร เครื่องดื่ม เหล้า ลูกกวาด และขนมหวาน

     

 
 
 

     ผักขึ้นฉ่ายมีชื่อภาษาอังกฤษว่า เซอลารี (Calery) สมอลเลจ (Smaleage) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า เอปิอัม กราวีโอเลนส์ จัดอยู่ในวงศ์ อัมบรีลิฟีรี (Apium graveolens L. Umbreliferae)

     ผักขึ้นฉ่าย มีคุณค่าทางโภชนาการคือ ประกอบด้วย ไกลโคไซด์ ชื่อ เอพิอิน (apiin) โปรตีนคาร์โบไฮเดรต วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี โซเดียม น้ำมันหอมระเหย 2 – 3 %ประกอบด้วยสารสำคัญ คือ ไลโมนีน (limonene) ซีลินีน (selinene) สาร 3-บิวทิลพทาไลโดส์ (3-butylphthalidoes) สาร พโซราเลนส์ (psoralens) และสารโพลีอซิทิลีน (polyacetylene) ซึ่งสาร พาทาไลโดส์ (phthalides)และสารโพลีอซิทิลีน เป็นสารต้านมะเร็งโดยทำให้สารก่อมะเร็งหมดฤทธิ์  โดยเฉพาะสารก่อมะเร็งที่เกิดจากบุหรี่ และยังมีสำหรับสารเอพิอินมีสรรพคุณแก้ชัก (ในหนูทดลอง)

 
        ปัจจุบันมีการศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของขึ้นฉ่ายพบว่า ขึ้นฉ่ายมีฤทธิ์สนับสนุนการใช้ที่มีมาแต่โบราณ คือ
   
 
  1. มีฤทธิ์ลดความดันโลหิต

  2.   ลดระดับน้ำตาลในเลือด

  3. ลดคลอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์

  4. ยับยั้งการเกิดมะเร็ง ยับยั้งเนื้องอก

  5. ลดบวม

  6. ต้านการอักเสบ

  7. ทำให้กล้ามเนื้อเรียบบีบตัว

  8. ขับปัสสาวะ

  9. มีฤทธิ์รักษาโรคนอนไม่หลับ  ช่วยให้นอนหลับ

  10. เป็นยาดับร้อน ขับเสมหะ

  11. บำรุงสมองช่วยความจำ

        ทั่วโลกรู้จักใช้ขึ้นฉ่ายเป็นยาลดความดันโลหิตสูงมานานกว่า 2,000 ปี   ฝรั่งเรียก เซอลารี (Calery) ทำเป็นเม็ด นิยมใช้เสริมอาหารกันอย่างแพร่หลาย

        แพทย์อายุรเวทในอินเดียจะสั่งจ่ายเมล็ดขึ้นฉ่ายเพื่อขับปัสสาวะสำหรับผู้ป่วยที่บวมน้ำ นอกจากนี้ยังใช้สำหรับการรักษาหวัด หวัดใหญ่ อาจเนื่องมาจากขึ้นฉ่ายเป็นผักที่มีวิตามินซีสูงมากชนิดหนึ่ง

ตำรายาไทยได้ระบุถึงสรรพคุณของขึ้นฉ่ายว่า ราก แก้จุกเสียด ขับน้ำเหลืองเสีย ขับปัสสาวะ ต้น ขับระดู แก้ความดันโลหิตสูง ขับปัสสาวะ แก้อาการเมา เหล้า แก้อาเจียน ใบ แก้โรคความดันโลหิตสูง แก้อาการตกเลือด แก้โรคลมพิษ เมล็ด ขับลม ขับระดู ขับปัสสาวะ แก้อาการเกร็งของกล้ามเนื้อเป็นยาบำรุง บำรุงหัวใจ  ลดความดันโลหิต ขับระดู สรุปทั้งต้นแก้โรคความดันโลหิตสูง

 

        พบว่าในกลุ่มคนที่ไม่สามารถใช้ยาแผนปัจจุบันรักษาโรคความดันโลหิตสูงได้ เนื่องจากแพ้ยา  หรือบางคนดื้อยาจนไม่มียาให้กิน  ได้ใช้ผักขึ้นฉ่ายแบบสกัดบรรจุแคปซูล พบว่า สามารถลดความดันให้เป็นปกติ

        โรความดันโลหิตสูง  เป็นโรคเรื้อรังชนิดหนึ่งที่ต้องกินยา ควบคุมไปตลอดชีวิต  หากหยุดยาเมื่อไหร่ความดันของโลหิตอาจกลับมาสูงได้อีก เช่นเดียวกับโรคหัวใจที่ต้องกินยาไปตลอดชีวิต ถ้าหยุดกินยาเมื่อไหร่  ก็อาจหัวใจวายถึงแก่กรรมได้  ด้วยเหตุผลนี้ผู้ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงอย่าได้ประมาทโดยเด็ดขาด  เพราะปัจจุบันมีผู้ป่วยที่เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต เนื่องจากเส้นเลือดแดงใหญ่โป่งพองทำให้เส้นเลือดในสมองแตก เป็นภาระให้กับญาติที่น่าสงสารมากจริงๆ ปัจจุบันยังไม่มียารักษาให้หายขาดได้  ในรายที่รุนแรง  หมดโอกาสกลับมาใช้ชีวิตอย่างคนปกติไปตลอดชีวิต

ข้อมูลบางส่วนได้มาจาก

งานศูนย์บริการวิชาการและฝึกอบรม ผ่ายวิจัยและบริการวิชาการ  คณะทรัพยากรธรรมชาติมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตหาดใหญ่

องค์การบริหารตำบลบางสะแก ตำบลบางสะแก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม เสาร์ที่ 6 ก.พ. 2553
 
 

 
 

ขอคำปรึกษา 096-890-3983