โรคความดันโลหิตสูง ( Hypertension) เป็นสะพานที่จะนำสู่การเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาตได้ ถ้าเส้นเลือดแดงใหญ่โป่งพองทำให้เส้นเลือดในสมองแตก ถ้ารุนแรงอาจทำให้ถึงแก้กรรมได้ และยังเป็นสะพานที่นำไปสู่การเป็น โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด และถ้าความดันโลหิตสูงอยู่เป็นเวลานาน ก็จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ เช่น โรคหลอดเลือดในสมองตีบ โรคหัวใจ โรคไตวาย

       เป็นภาวะทางการแพทย์อย่างหนึ่ง โดยจะตรวจพบความดันโลหิต อยู่ในระดับที่สูงกว่าปกติเรื้อรังอยู่เป็นเวลานาน ทั้งนี้องค์การอนามัยโลก กำหนดไว้ว่า ผู้ใดก็ตามที่มีความดันโลหิตวัดได้มากกว่า 140/90 มม.ปรอทถือว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง

     ด้วยเหตุผลนี้จึงอยากบอกว่าอย่าได้มองข้ามโรคนี้เป็นอันขาด เพราะมันคือมหันต์ภัยเงียบที่อาจมาเยื่อนครอบครัวเราได้  ผู้ที่ป่วยเป็นอัมพาตจะไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้  การกิน การขับถ่ายนับเป็นภาระที่ ญาติไม่อาจปฏิเสธได้

        โรคความดันโลหิตสูง เป็นโรคที่พบได้บ่อยในปัจจุบัน คนส่วนใหญ่ที่มีความดันโลหิตสูงมักจะไม่รู้ตัวว่าเป็น เมื่อรู้ตัวว่าเป็นส่วนมากจะไม่ได้รับการดูแลรักษา ส่วนหนึ่งอาจจะเนื่องจากไม่มีอาการทำให้คนส่วนใหญ่ ไม่ได้ให้ความสนใจ เมื่อเริ่มมีอาการหรือภาวะแทรกซ้อนแล้วจึงจะเริ่มสนใจและรักษา ซึ่งบางครั้งก็อาจจะทำให้ผลการรักษาไม่ดีเท่าที่ควร

      การควบคุมความดันโลหิตต้องทำให้เป็นปกติอย่างสม่ำเสมอ ก็สามารถลดโอกาสการเกิดโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เป็นข้อเท็จจริงทางการแพทย์เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป

     โรคความดันโลหิตสูง  เป็นโรคเรื้อรังชนิดหนึ่งที่ต้องกินยา ควบคุมไปตลอดชีวิต  หากหยุดยาเมื่อไหร่ความดันของโลหิตอาจกลับมาสูงได้อีก  ผู้ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงมักจะมีโรคแทรกเข้ามาอีก 1 โรค  คือโรคหัวใจ  สรุปง่าย ๆ  ก็คือ  โรคความดันโลหิตสูงจะอยู่เคียงข้างไปกับโรคหัวใจ และส่วนใหญ่ในคนที่ป่วยด้วยโรคหัวใจมักจะเป็นโรคความดันโลหิตสูงมาก่อน

 ความดันโลหิตคืออะไร

        คำตอบก็คือระบบหัวใจและหลอดเลือดที่ทำงานร่วมกัน เป็นแรงดันเลือดที่เกิดจากหัวใจสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกาย  ซึ่งวัดได้ 2 ค่า  คือ

1. ความดันโลหิตค่าบน  คือ  แรงดันโลหิตขณะที่หัวใจบีบตัวเข้า

2. ความดันโลหิตค่าล่าง  คือ แรงดันโลหิตขณะที่หัวใจคลายตัวออก 

ถ้าหัวใจและหลอดเลือดทำงานปกติ  ความดันของเลือดก็จะปกติ  แต่ถ้าหัวใจสูบฉีดเลือดไม่ดี  หรือหลอดเลือดเกิดตีบตันขึ้นมา  ระบบไหลเวียนของเลือดก็จะมีปัญหา

         การตรวจความดันสามารถตรวจได้ง่าย โดยใช้เครื่องวัดความดันโลหิต เครื่องวัดดังกล่าวจะแสดงค่าของ ความดันโลหิตแบ่งออกเป็นสองตัว  คือ ค่าความดันโลหิตตัวบน   และค่าความดันโลหิตตัวล่าง

ค่าความดันโลหิตตัวบน   เป็นค่าความดันของเลือดที่หัวใจสูบฉีดเลือดออกมาเข้าสู่หลอดเลือด   ส่วนค่าความดันโลหิตตัวล่าง   คือค่าความดันของเลือดที่ยังค้างอยู่ในหลอดเลือด   ในขณะที่หัวใจได้คลายการสูบฉีดเลือดลงแล้ว  

ผู้ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงควรจำค่าความดันโลหิตทั้งสองนี้ไว้   เพราะมีความสำคัญไม่น้อยไปกว่ากัน

ในคนปกติจะมีค่าความดันโลหิตไม่เกิน 140 มิลลิเมตรปรอทและความดันโลหิตตัวล่างไม่เกิน 90 มิลลิเมตรปรอท

อย่างไรก็ตามค่าความดันโลหิตในคนปกติ ยังมีความแตกต่างกันในคนแต่ละอายุ เช่นถ้าอายุมากขึ้นความดันโลหิตก็จะสูงขึ้น ในผู้ใหญ่ที่อายุมากถ้าความดันโลหิตสูงกว่า 160/95 มิลลิเมตรปรอท ยังไม่ควรด่วนสรุปว่าเป็นความดันโลหิตสูง เพราะอาจเกิดจากการเดินทางมาเหนื่อยอยู่ หรือมีอารมณ์เครียด การวัดค่าความดันโลหิตอาจไม่แม่นยำ

เพราะฉะนั้นควรให้นอนพักผ่อนประมาณ 5-10 นาที แล้วค่อยตรวจวัดใหม่ ถ้าได้ค่าความดันโลหิตเท่าเดิม หรือใกล้เคียงครั้งก่อน หรือถ้าสูงอยู่ตลอดจึงจะถือว่าเป็นความดันโลหิตสูงได้